چین با گوشی، بیکاری را دور زد
به گزارش مدیریت آموزش، چین، که زمانی بعنوان «کارخانه جهان» شناخته می شد، امروز با اتکا به اقتصاد پلتفرمی، میلیونها شغل جدید خلق کرده است؛ شغل هایی که با یک گوشی و اتصال اینترنت آغاز می شوند.
چین بار دیگر درحال تغییر قواعد بازی اقتصاد جهانی است؛ این دفعه نه از مسیر تولید انبوه یا صادرات، بلکه از دل یک تحول عمیق در ساختار بازار کار خود.
میلیون ها کارگر موقت یا آن گونه که در غرب شناخته می شوند، «کارگران گیگ» امروز ستون فقرات اقتصاد دیجیتال چین را می سازند و تحولی را رقم زده اند که نتایج آن از مرزهای این کشور فراتر رفته و به دغدغه ای جهانی تبدیل گشته است.
طبق گزارش جدیدی از نشریه اکونومیست، بیشتر از ۲۰۰ میلیون نفر از نیروی کار شهری چین، چیزی معادل ۴۰ درصد، در چارچوب مشاغل موقتی، پروژه ای یا پلتفرمی فعالیت می کنند؛ آماری خیره کننده که از ظهور شکلی نوین از اشتغال حکایت دارد.
این کارگران دیگر اشخاصی پراکنده و بی ثبات نیستند، بلکه بازیگرانی کلیدی در اقتصاد دیجیتال نوظهور چین به شمار می روند.
چین بواسطه توسعه سریع و فراگیر «اپلیکیشن های اَبَرکاربردی» نظیر Meituan و Didi، امروز پیشرفته ترین نظام کار منعطف یا موقت در جهان را در اختیار دارد. هم اکنون، ۸۴ میلیون چینی از راه پلت فرم هایی همچون خدمات ارسال غذا یا تاکسی های اینترنتی امرار معاش می کنند.
این پدیده منحصر به چین نیست، اما وسعت و عمق آن در این کشور بی سابقه است. برای مقایسه، هند حدود ۱۰ میلیون و مالزی نزدیک به ۱.۲ میلیون کارگر گیگ دارد که تنها ۷ درصد از نیروی کار آن کشور را شامل می شوند.
جالب تر آنکه انقلاب کار منعطف فقط به خدمات محدود نمانده است؛ بلکه به قلب صنایع تولیدی چین نیز نفوذ کرده است. امروز حدود ۴۰ میلیون کارگر موقت در صنایع الکترونیک، پوشاک و سایر بخش های تولیدی مشغول به کارند و از راه پلت فرم های دیجیتال بین کارخانه ها جابه جا می شوند – آماری که سه برابر بزرگ تر از نیروی کار موقت در ایالات متحده است.
این تحول تنها یک چالش اجتماعی یا اقتصادی نیست؛ بلکه فرصتی است برای باز تعریف شیوه های اشتغال در دنیای امروز. خیلی از کارگران چینی، بخصوص نسل جوان، بواسطه انعطاف پذیری این مشاغل، توانسته اند درآمدی بالاتر از کارگران مهاجر سنتی کسب کنند. نظرسنجی سال ۲۰۲۲ اکونومیست نشان میدهد که رانندگان خدمات ارسال غذا در چین ۲۰ درصد بیشتر از متوسط دستمزد کارگران مهاجر درآمد دارند.
البته این مزایا بدون چالش نیست. نبود آموزش های بلندمدت، دسترسی محدود به خدمات عمومی به علت نظام ثبت خانوار «هوکو»، و دشواری در ساختن آینده ای پایدار برای ازدواج و تشکیل خانواده، همچون موانعی هستند که بر سر راه این نسل جدید قرار دارد.
چالش سالمندی و آینده کار
چین مانند خیلی از کشورهای آسیایی، با بحران جمعیتی مواجه می باشد. با افزایش سن جمعیت، فشار اقتصادی بر نیروی کار جوان و فعال نیز بیشتر می شود. در چنین شرایطی، حضور قدرتمند و سازمان یافته کارگران منعطف، نه یک تهدید، بلکه بخشی از راهکار است.
نکته کلیدی در گزارش اکونومیست اینست که دیگر نمی توان بر تولید سنتی یا اشتغال صنعتی به عنوان تضمینی برای ثبات اقتصادی تکیه کرد. اتوماسیون و هوش مصنوعی جای خیلی از مشاغل سنتی را گرفته اند. در همین حال، ۷۷ درصد از کارگران پلتفرمی اعلام نموده اند بعد از از دست دادن شغل های سابق، به این حوزه پیوسته اند. در چنین شرایطی، انتخاب میان «کار منعطف و موقت» یا «بیکاری کامل» است – و چین با هوشمندی گزینه نخست را در قالبی ساختاریافته دنبال کرده است.
الگویی برای جهان؛ بازبینی در قرارداد اجتماعی
تجربه چین حال به الگویی مهم برای دیگر کشورها تبدیل گشته است. همان گونه که اکونومیست تاکید می کند، خوارزمی ها، هرچند گاه سختگیر، جایگزینی منصفانه تر برای دلالان و واسطه های کار سنتی هستند. اما لازمه موفقیت در این راه، بازطراحی سیاستهای اجتماعی متناسب با واقعیت جدید بازار کار است.
این سیاستها شامل موارد زیر است: نخست، امکان انتقال آسان تر مزایای بازنشستگی بین مشاغل مختلف، دوم کاهش هزینه های بیمه برای کارفرمایان جهت ممانعت از ترجیح کارگران موقتی و سوم الزام پلت فرم ها به تامین بیمه درمانی و پوشش اجتماعی است.
دولت چین در این راستا گام هایی برداشته است؛ همچون تنظیم گری هوشمندانه الگوریتم های پلت فرم ها و ثبت رسمی کارگران موقتی برای بهره مندی از خدمات سلامت و بیمه های حوادث. هند نیز اقدامات مشابهی را آغاز نموده است.
آینده ای که از چین شروع شد
در نهایت، آن چه امروز در چین درحال رخ دادن است، فقط یک تحول داخلی نیست، بلکه آیینه ای از آینده بازار کار جهانی است. کشوری که زمانی نماد «کارخانه جهان» بود، حال به لابراتوار زنده ای برای مدل جدیدی از اشتغال تبدیل گشته است؛ مدلی که منعطف، دیجیتال و با این حال نیازمند بازبینی عمیق در سیاستگذاری اجتماعی است.
به نظر می رسد چین، با درک عمیق از واقعیت های نوین، در راه ایجاد یک قرارداد اجتماعی مدرن گام برداشته است – مدلی که نه فقط برای اقتصاد این کشور حیاتی می باشد، بلکه می تواند الگویی برای خیلی از کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته در عصر اقتصاد دیجیتال باشد.
به اجمال،
میلیون ها کارگر موقت یا آن گونه که در غرب شناخته می شوند، کارگران گیگ امروز ستون فقرات اقتصاد دیجیتال چین را می سازند و تحولی را رقم زده اند که نتایج آن از مرزهای این کشور فراتر رفته و به دغدغه ای جهانی تبدیل گشته است.
طبق گزارش جدیدی از نشریه اکونومیست، بیشتر از ۲۰۰ میلیون نفر از نیروی کار شهری چین، چیزی معادل ۴۰ درصد، در قالب مشاغل موقتی، پروژه ای یا پلتفرمی فعالیت می کنند؛ آماری خیره کننده که از ظهور شکلی نوین از اشتغال حکایت دارد.
این کارگران دیگر اشخاصی پراکنده و بی ثبات نیستند، بلکه بازیگرانی کلیدی در اقتصاد دیجیتال نوظهور چین به شمار می روند.
چین بواسطه توسعه سریع و فراگیر اپلیکیشن های اَبَرکاربردی نظیر Meituan و Didi، امروز پیشرفته ترین نظام کار انعطاف پذیر یا موقت در جهان را در اختیار دارد. در چنین شرایطی، حضور قدرتمند و سازمان یافته کارگران انعطاف پذیر، نه یک تهدید، بلکه قسمتی از راه حل است.
نکته کلیدی در گزارش اکونومیست این است که دیگر نمی توان بر تولید سنتی یا اشتغال صنعتی بعنوان تضمینی برای ثبات اقتصادی تکیه کرد. اما لازمه موفقیت در این راه، بازطراحی سیاست های اجتماعی متناسب با واقعیت جدید بازار کار است.
این سیاست ها شامل موارد زیر است: نخست، امکان انتقال آسان تر مزایای بازنشستگی بین مشاغل مختلف، دوم کاهش هزینه های بیمه برای کارفرمایان جهت جلوگیری از ترجیح کارگران موقتی و سوم الزام پلتفرم ها به تامین بیمه درمانی و پوشش اجتماعی است.
دولت چین در این خصوص گام هایی برداشته است؛ همچون تنظیم گری هوشمندانه الگوریتم های پلتفرم ها و ثبت رسمی کارگران موقتی برای بهره مندی از خدمات سلامت و بیمه های حوادث.
این مطلب مدیریت آموزش برایتان مفید بود؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب