گزارش مدیریت آموزش؛
نیازمند وزیری چابک و تحول گرا در آموزش و پرورش هستیم
این روزها چشم همه به رئیس جمهور است تا وزرای پیشنهادی خویش را اعلام نماید و شاید بیشتر از هر حوزه ای، ذی نفعان آموزش و پرورش منتظر باشند چون که کارهای بر زمین مانده در این عرصه بسیار است.
خبرگزاری مهر -گروه جامعه: این روزها چشم میلیونها ذی نفع آموزش و پرورش به معرفی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش است. این انتخاب نه فقط جمعیت میلیونی معلمان ها را تحت تأثیر قرار می دهد که بیش از آن فضای تعلیم و تربیت را متأثر خواهدنمود. تأثیر وزیر آموزش و پرورش و نگاه او به جریان تعلیم و تربیت می تواند بر میلیونها خانواده ایرانی تأثیر بگذارد. این روزها هم هشتکی در فضای مجازی به راه افتاده است که مطالبه از رییس جمهور برای دقت نظر در انتخاب وزیر پیشنهادی را هدف قرار داده است.
واقعیت این است که کارهای بر زمین مانده در آموزش و پرورش کم نیست. از طرف دیگر بزرگی این وزارتخانه و تنوع دی نفعانش هم با این وزارتخانه ای قابل مقایسه نیست. کرونا هم مزید بر علت شده تا عملاً بیش از یک سال تحصیلی خیلی از کارهای بنیادین در این وزارتخانه بر زمین بماند. فقط یک فهرست از حوزه های آموزش و پرورش که نیاز به تحول جدی و برنامه ای جامع و تحولی در آن وجود دارد شامل: دانشگاه فرهنگیان و جذب نیروی انسانی در آموزش و پرورش، معیشت فرهنگیان و تعیین تکلیف رتبه بندی فرهنگیان، کتاب درسی و بسته های یادگیری و اهم و فی الهم کردن محتوای کتب درسی، نظام آموزش فنی و حرفه ای و آموزش های مهارتی در کل فضای آموزش و پرورش، نظام استعدادیابی، نظام مشاوره، لطمه های دانش آموزی، هدایت تحصیلی، کنکور و نظام ارزشیابی در تمام سطوح، تعیین تکلیف جمعیت نخبگان تحصیلی و هوشی، رسیدگی به شرایط کودکان استثنایی، تحول در میراث نهضت سوادآموزی و کارکرد آن، تعلیم و تربیت کودک و...
پیش از این خبرگزاری مهر در گزارش هایی گوناگون به مطالبات جامعه آموزش و پرورش و انتظار از دولت سیزدهم پرداخته است چه از گزارش هایی در دورانی که نامزدهای ریاست جمهوری از این حوزه سخن می گفتند تا گفتگوهایی با صاحبنظران پیرامون چالش های این حوزه که می توان به گزارش هایی چون چشم میلیونها ذی نفع آموزش و پرورش به مناظره دوم و سوم نامزدها، تحول در کسب مهارت و شایستگی های معلمی از حرف تا عمل، جایگاه توجه به عدالت آموزشی در برنامه کاندیداهای احتمالی، لزوم توجه نامزدها به مسائل آموزش و پرورش و ارائه برنامه مشخص، نقطه شروع تحول در آموزش و پرورش حل مساله معیشت فرهنگیان است، تعلیم و تربیت نیازمند حمایت شخص رییس جمهور است، نیازمند دیدی تحول گرایانه در آموزش و پرورش هستیم اشاره نمود.
شاید در رأس همه مواردی که در تعیین وزیر جدید آموزش و پرورش باید به آن توجه گردد این است که وزیر جدید دیدی جامع و کارکردگرا در دو حوزه اجرای سند تحول بنیادین و عدالت آموزشی داشته باشد. شاید از همین روست که بیش از هر چیز نیازمند وزیری هستیم که دارای بینش و آگاهی علمی و عملی به حوزه تعلیم و تربیت باشد
اما شاید در رأس همه مواردی که در تعیین وزیر جدید آموزش و پرورش باید به آن توجه گردد این است که وزیر جدید دیدی جامع و کارکردگرا در دو حوزه اجرای سند تحول بنیادین و عدالت آموزشی داشته باشد. شاید از همین روست که بیش از هر چیز نیازمند وزیری هستیم که دارای بینش و آگاهی علمی و عملی به حوزه تعلیم و تربیت باشد و از طرف دیگر وزیری چابک و جوان هستیم که از یک سو بتواند با دیدی جامع حوزه تعلیم و تربیت را رصد کند و برنامه و هدفگذاری برای خروجی دانش آموزان از نظام تعلیم و تربیت کشور داشته باشد و از طرف دیگر بتواند برای تحقق عدالت آموزشی چنان ساختارهای اجرائی این وزارتخانه و با اهمیت تر از آن ساختارهای جامعه را بشناسد که بتواند برای نیل به سمت عدالت آموزشی راهکارهایی مشخص و دور از شعارزدگی و عملیاتی داشته باشد. این بدان معناست که وزیر آموزش و پرورش باید دیدی فراتر از پایتخت داشته باشد و بداند تحقق عدالت آموزشی و حتی سند تحول بنیادین گرچه بنیان های مشخصی دارد اما در هر جغرافیایی و در هر فضای بومی به شکلی می تواند عملیاتی شود.
ساحت های شش گانه سند تحول بنیادین حالا دیگر مدتهاست رونمایی شده است. شاید کرونا و شاید هم نبود عزم جدی برای اجرای سند تحول بنیادین در این سال ها سبب شده این ساحت ها نیز به کندی اجرائی شوند. حالا می توان گفت زمان اصلاح و بازبینی این سند نیز رسیده است بدون آنکه بشود گفت دقیقاً چه درصدی از این سند اساساً به مرحله اجرائی شدن رسیده است. حداقل این است که این سند که مطالبه خیلی از کارشناسان حوزه تعلیم و تربیت است خروجی مشهودی تا حالا نداشته است.
زیر نظام های سند تحول بنیادین شامل نظام راهبری و مدیریت تربیتی، نظام برنامه درسی، نظام تامین و تخصیص منابع مالی، نظام تربیت معلم و تامین منابع انسانی، نظام تامین فضا، تجهیزات و فناوری و نظام پژوهش و ارزشیابی همچنان در سیر تحقق سند قدم برنداشته اند و به جرأت می توان گفت در هر کدام از این زیرنظام ها چالش های جدی وجود دارد. حالا مقرر است دوره پیش دبستانی و حتی مهدکودک هم به ساختار آموزش و پرورش اضافه شود و بنا بر این مهم سند تحول و حتی زیرنظام ها نیازمند بازبینی جدیدی هستند.
در تمام این سال ها می شود به جرأت گفت ساختار آموزش و پرورش از مدارس فاصله گرفته است به شکلی که تامین نیازهای آنها نیز در این سال ها به فراموشی سپرده شده است
از سوی دیگر در تمام این سال ها می شود به جرأت گفت ساختار آموزش و پرورش از مدارس فاصله گرفته است به شکلی که عملکرد مدارس در بیشتر حوزه ها همچون عدالت آموزشی و یا همین ساحت های ۶ گانه به سختی قابل رصد است و در صورت رصد شدن می توان شاهد تفاوت های بسیار فاحشی در این عملکردها بود چونکه درباره خود مدارس و تامین نیازهای آنها نیز در این سال ها به فراموشی سپرده شده است.
وزیری که بتواند معاونین کارآمدی برای این وزارتخانه تعیین کند بدون شک می تواند خیلی از موارد ساختاری این حوزه همچون بحث های معیشتی را به همکاران کارآمد خود بسپارد و بیش از هر چیز تلاش کند شکاف میان ذی نفعان آموزش و پرورش و این وزارتخانه پر شود. پیگیری مباحثی چون واکسیناسیون فرهنگیان، پرداخت حقوق معلمان حق التدریس، جذب معلمان، پرداخت پاداش اختتام خدمت فرهنگیان و… گرچه باید مورد مطالبه وزیر آموزش و پرورش باشد اما اگر وزیری بخواهد در این جریان های روزمره آموزش و پرورش غرق شود دیگر فضایی برای سکان داری این عرصه به سمت اصلاح ساختارها برای نیل به تعلیم و تربیت جریان ساز نمی ماند.
حسین تاریخی دبیر کل اتحادیه انجمن های اسلامی دانش آموزان معتقد می باشد مشکل اصلی آموزش و پرورش شاید این است که تمرکز اصلی اش روی آموزش است نه پرورش و این که در توفیقات معلم در این سیستم دنبال توفیقات آموزشی او هستیم.
وی بیان کرد: وزیر آینده باید کسی باشد که نگاهش به رییس جمهور نزدیک باشد. دوم این که هر وزیری سیاسی انتخاب شود، وزیر آموزش و پرورش اصلاً نباید انتخابش سیاسی باشد. باید یک آرامشی در این وزارتخانه برقرار باشد. این وزارتخانه نباید جولانگاه بده بستان های سیاسی باشد.
حجت الاسلام والمسلمین حامد تقدیری کارشناس مسائل آموزش و پرورش و رییس سازمان مدارس صدرا (مدارس انقلاب اسلامی) نیز معتقد می باشد هم اکنون در موج پنجم تحول در آموزش و پرورش جهانی هستیم. باید بدانیم موج های قبلی چه بوده و موج پنجم چیست. این که بدانیم پیش از انقلاب چه اتفاقی افتاده و پس از انقلاب چه اتفاقی در زمینه آموزش و پرورش رخ داده است و این که رئوس مسائل مهم آموزش و پرورش باید مشخص شود، بدیهی است.
مشکل اصلی آموزش و پرورش شاید این است که تمرکز اصلی اش روی آموزش است نه پرورش و این که در توفیقات معلم در این سیستم دنبال توفیقات آموزشی او هستیم
وی بیان کرد: یک بحث این است که محتوای سند تحول بنیادین مدتهاست تهیه شده اما بحث اصلی ما این است که این محتوا را مقرر است چگونه اجرا نماییم یعنی یک بحث نگارش سند و محتواست و یک بحث اجرای آن. شاید مشکل این است که به قول آقای قرائتی ما مرد تحول در آموزش و پرورش نداریم. تحول مرد میدان می خواهد. آموزش و پرورش با یک وزیر جلو نمی رود بلکه یک تیم وزارتی می خواهد.
محمدرضا نیک نژاد معلم باسابقه آموزش و پرورش و کارشناس مسائل آموزش و پرورش نیز بیان کرد: شخصاً از دولت بعد انتظار تحولات کیفی در آموزش و پرورش ندارم ولی انتظار دارم شعارهایشان در این عرصه واقع بینانه باشد و با اهمیت تر از همه این که عمل کنند.
عباس بیات کارشناس حوزه آموزش و پرورش معتقد می باشد قرار بود هر ۵ سال یک دفعه سند تحول بنیادین به روز آوری شود که در بازه زمانی ۱۰ ساله ای که قرار بود اجرائی شود، دو بار این اتفاق از دست رفت و اجرای سند نیز تحقق پیدا نکرده است. یکی از گام های کلان در آموزش و پرورش به روز آوری و عملیاتی تر کردن سند تحول است.
در مجموع بنظر می رسد بیش از هر چیز در دید وزیر آینده آموزش و پرورش نیازمند روحیه ای تحول گرایانه و عملیاتی هستیم تا کارهای بر زمین مانده این حوزه به سرانجام برسد و بازبینی جدی بر رویه های ناکارآمد در این عرصه شود.
منبع: مدیریت آموزش
این مطلب مدیریت آموزش برایتان مفید بود؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب