مشاور رئیس جمهور مطرح كرد
از تحلیل گفتمان تا پایگاه داده ملی تشریح روند تشکیل نظام تمایز و مرجعیت در آموزش پزشکی
به گزارش مدیریت آموزش، در اجلاس معاونین آموزشی دانشگاه های علوم پزشکی، بر تقویت انگیزه و نشاط دانشجویان، بهبود تجربه آموزشی، و افزایش مشارکت دانشجویان در فرایندهای یادگیری تاکید شد. مسؤلان آموزشی کشور این مورد را یکی از پایه های اصلی ارتقاء کیفیت آموزش پزشکی و توسعه نیروی انسانی کارآمد دانستند.
به گزارش مدیریت آموزش به نقل از ایسنا، به نقل از روابط عمومی معاونت آموزشی وزارت بهداشت دکتر شهرام یزدانی، مشاور رییس جمهور، با تشریح روند چندساله وزارت بهداشت در حوزه «تمایز آکادمیک» و «مرجعیت علمی»، بر لزوم باز تعریف نقش دانشگاه های علوم پزشکی در تقسیم کار ملی و تمرکز بر مزیت های رقابتی تاکید کرد.
وی گفت: یکی از وظایف بنیادی دانشگاه ها، توسعه آکادمیک است؛ توسعه ای که نیازمند شعار دادن نیست، بلکه خودِ عملکرد دانشگاه، مرجعیت آنرا فریاد می زند. همان گونه که در بازدیدی از یکی از دانشگاه های اتریش مشاهده شد، رییس آن دانشگاه بدون اتکا بر تعداد مقالات یا رتبه های رایج، تنها به این نکته اشاره می کرد که «تمام اتحادیه اروپا در حوزه امنیت غذایی به ما رجوع می کند؛ پس ما مرجع هستیم.» این تجربه نشان داده است که وقتی دانشگاهی بر یک حوزه متمرکز باشد، مرجعیتش آشکار است؛ حتی اگر اعلام نشود.
تمایز: شرط موردنیاز برای مرجعیت علمی
دکتر یزدانی تمایز دانشگاهی را «شرط لازم اما نه کافی» برای رسیدن به مرجعیت علمی دانست و توضیح داد: تفاوت داشتن یک چیز است، اما تمایز یعنی تمرکز بر یک حوزه و ایجاد مزیت آشکار. دانشگاه ها باید به جای شبیه شدن به یکدیگر، در قالب تقسیم کار ملی، حوزه های خاص خویش را توسعه دهند. مانند اکوسیستم سیلیکون ولی که هر شرکت در یک بخش از زنجیره فناوری متمرکز است و مجموعاً یک قدرت ملی را شکل می دهد.
آغاز یک پروژه ملی از سال ۱۳۹۶
وی به پروژه بزرگ «تمایز رسالت آکادمیک و مرجعیت علمی» اشاره نمود که از حدود سال ۱۳۹۶ توسط مرکز تحقیقات راهبردی آموزش پزشکی شروع شد و اضافه کرد: ابتدا تحلیل گفتمان در رابطه با مفهوم مرجعیت علمی انجام شد؛ برای اینکه «مرجعیت» اصطلاحی بومی است و نیازمند روشن سازی مفهومی و سپس چهارچوب مفهومی و سطوح مرجعیت طراحی شد. در گام بعد، دسته ای از شاخصها و ابزارهای سنجش مرجعیت تدوین و منتشر گردید تا امکان اندازه گیری دقیق وجود داشته باشد. سامانه ای ملی تشکیل شد که داده های همه دانشگاه ها را گردآوری کرد و مزیت های رقابتی هر دانشگاه را شناسایی نمود.
به گفته ی ایشان، این داده ها نشان داد هر دانشگاه چه پتانسیل هایی دارد؛ چه در سطح رشته، چه در سطح موضوعات بین المللی، و چه در سطح زیرساخت ها. برخی دانشگاه ها مزیت هایی داشتند که حتی خودشان نیز از آن ناآگاه بودند.
کتاب های سه گانه دانشگاه ها؛ از تحلیل تا نقشه راه
دکتر یزدانی بیان کرد: خروجی این پروژه برای هر دانشگاه سه کتاب بود:
کتاب اول (توصیفی-تحلیلی): وضعیت حقیقی دانشگاه در مقایسه ملی، منطقه ای و بین المللی.
کتاب دوم (پیشنهاد اجماع): پیشنهاد رسمی حوزه های تمایز دانشگاه، منطبق بر مزیت های رقابتی و تقسیم کار ملی.
کتاب سوم (کتاب سبز – نقشه راه راهبردی): برنامه عملیاتی برای توسعه حوزه های تمایز، متناسب با سطح مزیت دانشگاه ها؛ از داخلی تا ملی و بین المللی.
تقریبا همه دانشگاه های علوم پزشکی کشور در فاصله سالهای ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰، این اسناد را تصویب و حوزه های تمایز خویش را تعیین کردند.
بازآغاز فرایند و بروزرسانی اسناد
مشاور رئیس دولت ضمن اشاره به توقف چندساله پروژه، تاکید کرد: این روند مجدداً فعال شده و الان ویرایش جدید کتاب های سبز در تعامل نزدیک با دانشگاه ها درحال تدوین است تا تغییرات سه ساله اخیر دانشگاه ها لحاظ شود؛ مدیران جدید دانشگاه ها با پروژه همراه و مالک اسناد جدید باشند و بیشتر از دو سوم دانشگاه های علوم پزشکی تابحال داده های به روز خویش را ارسال کرده اند.
ارتباط تمایز با مفهوم «قطب های علمی»
وی ضمن اشاره به سابقه قطب های علمی از سال ۱۳۷۸ اظهار داشت: حال درحال بازاندیشی این مفهوم هستیم تا هر دانشگاهی که در یک حوزه مزیت پایدار دارد، بتواند وارد فرایند قطب سازی نوین شود؛ فرآیندی که با نگاه جدید و هم راستا با «تمایز رسالت آکادمیک» تعریف شده است.
برنامه های راهبردی و دفاع از دانشگاه ها
به قول دکتر یزدانی، برای اجرای نقشه راه، وزارت بهداشت برای همه دانشگاه ها گرنت برنامه راهبردی مختص کرده است. تعداد حوزه های انتخابی نیز برپایه اندازه دانشگاه تعیین شد:
دانشگاه های کوچک: حداکثر ۴ حوزه تمایز
دانشگاه های متوسط: تا ۸ حوزه
دانشگاه های بزرگ: تا ۱۲ حوزه
حال بخش عمده این برنامه های راهبردی تکمیل شده است.
مرجع کامل اسناد؛ بر روی سایت مرکز تحقیقات راهبردی
دکتر یزدانی در آخر خطاب به مدیران دانشگاه ها اظهار داشت:
برای مطالعه کامل همه اسناد، ۵ جلد کتاب مرجع، ۳۲ گفتار ویدیویی، اسناد دانشگاه ها و داده های ملی، بخش «مرجعیت علمی» در سایت مرکز تحقیقات راهبردی آموزش پزشکی قابل دسترسی است. این پایگاه اطلاعاتی، بزرگ ترین مرجع موجود برای درک مفهوم تمایز و برنامه ریزی مرجعیت علمی در دانشگاه های علوم پزشکی است.
منبع: مدیریت آموزش
این مطلب مدیریت آموزش برایتان مفید بود؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب