روایت مهر از وضعیت مدارس شهرهای زلزله زده؛
آنجا مدرسه بود، اما خانه و سرپناه نه!
به گزارش مدیریت آموزش سال تحصیلی جدید برای دانش آموزان مناطق زلزله سر پل ذهاب رنگ و بوی تازگی كلاس درس را دارد، اما تعداد خیلی از دانش آموزان هنوز هیچ سقفی به منظور زندگی ندارند و همچنان در كانكس زندگی می كنند.
خبرگزاری مهر-گروه جامعه: نه آنتن موبایل هست و نه اینترنت، همان گونه كه جاده باصفا ولی خطرناك و پر پیچ و خم كرمانشاه به ثلاث باباجانی را طی می كنید، یاد عرضه گزارش عملكردها می افتید، گزارش هایی كه نهادهای مختلف همچون هلال احمر، وزارت بهداشت، سازمان مدیریت بحران و … عرضه می دادند: «وضعیت ابتدایی مردم زلزله مناسب هست، هیچ مشكل بهداشتی، امنیتی، رفاهی در شهرهای زلزله زده مشاهده نمی گردد، مردم به جز از دست دادن عزیزانشان دیگر غمی ندارند»هرچه به ثلاث باباجانی نزدیك تر می شوید، آفتاب شدیدتر و گرمای هوای بیشتر می شود، همان ورودی شهر كانكس ها خودنمایی می كردند، وقتی برای توقف و هم صحبت شدن با مردمانی كه در كانكس ها زندگی می كنند نیست و باید همراه با گروه به سمت مدارس حركت كرد.
نخستین مدرسه، مدرسه ۱۷ كلاسه شهید دانش آموز هادی محمدی كه به همت بنیاد بركت و با اعتباری در حدود پنج میلیارد تومان ساخته شده بود؛ چند دانش آموز كه لباس فرم سال های گذشته را به تن داشتند، به همراه معلمشان در حیاط مدرسه ایستاده اند، دانش آموزان چنان از دیدن مدرسه نو خوشحال هستند كه انگار دنیا را به آنها داده ای؛ ساغر دانش آموز ۱۰ ساله از شب زلزله و ترس و تنهایی شأن می گوید: «آن شب ما در خانه تنها بودیم، در خانه قفل بود و خیلی ترسیدیم، همسایه آمد و در را برای ما باز كرد، ما مستأجر بودیم و پس از زلزله خانه مان خراب شد، الان هم مستأجر هستیم، البته بیشتر در كانكس زندگی می نماییم و برخی مواقع به خانه ای كه به سختی برای اجاره پیدا كردیم می رویم، چون با چند تا از فامیل هایمان باهم آن خانه را اجاره كردیم و نوبتی از آن استفاده می نماییم، امسال تابستان به جای تفریح و اوقات به مدرسه بالاتری كه سالم بود می رفتیم و درس می خواندیم» ساغر در پاسخ به این سؤال كه از اینكه تابستان تفریح نداشتی ناراحت نیستی؟ بدون هیچ معطلی اظهار داشت: «نه، از درس ها عقب می ماندیم، الان خیلی خوشحالیم كه این مدرسه را برای ما ساختند، می توانیم از چند روز دیگر به داخل مدرسه جدید و تمیز بیاییم و مثل بقیه دانش آموزان درس بخوانیم»
با كمك خیرین به غیر از ۷۸ مدرسه ای كه در زلزله صدمه دیده بودند، برای ۲۰۵ مدرسه دیگر را هم به توافق برای بازسازی و نوسازی رسیدیممرزبان نظری مدیركل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس كرمانشاه هم به جمع اضافه می شود و در ارتباط با شرایط مدارس استان كرمانشاه پس از زلزله می گوید: «در ۲۱ آبان ۹۶ در بعضی شهرها و روستاهای كرمانشاه زلزله آمد كه به دنبال این اتفاق ۷۸ مدرسه با ۴۱۵ كلاس درس در شهرستان های زلزله زده صدمه دیدند كه در مجموع ۲۵ مدرسه شهری و ۵۳ مدرسه روستایی، مدارسی بودند كه در زلزله صدمه دیدند اما ذكر این نكته ضروری می باشد كه هیچكدام از مدارس به صورت كامل تخریب نشدند. در ابتدا كه زلزله آمد نخستین گام ما بحث اسكان موقت دانش آموزان بود، كمتر از دو هفته با كمك خیرین چیزی در حدود ۴۷۵ كانكس برای ادامه تحصیل دانش آموزان در شهرستان هایی همچون ثلاث باباجانی، سر پل ذهاب، دالاهو و … راه اندازی شد و دانش آموزان به ادامه روند آموزشی خود مشغول شدند. گام بعدی، تخریب مدارسی بود كه در زلزله بخشی از آن صدمه دیده بود كه در این راستا باید همزمان از ظرفیت خیرین هم استفاده می كردیم بنابراین برای ساخت و سازهای جدید اعلام آمادگی كردیم و توانستیم با كمك خیرین به غیر از ۷۸ مدرسه ای كه در زلزله صدمه دیده بودند چیزی نزدیك به ۲۰۵ مدرسه دیگر را هم به توافق برای بازسازی و نوسازی برسیم. از این تعداد ۷۳ مدرسه پارسال تحویل شده و ۷۲ مدرسه هم در مهر ماه امسال تحویل داده می شوند كه در مجموع ۱۴۵ مدرسه و ۶۲۳ كلاس درس در مهر ماه امسال تحویل داده می شوند.
دو برابر مدارسی كه باید پس از زلزله آماده می شد، مدرسه ساختیمزلزله برای شهر ما یك تهدید بود ولی ما توانستیم این تهدید را به فرصت تبدیل نماییم و به جای ۴۱۵ كلاس دو برابر آنرا بسازیم یعنی مدارسی هم كه خطرآفرین بودند اما در زلزله صدمه ندیده بودند، تخریب و بازسازی نماییم. نكته مهم به غیر از ساخت مدرسه مجهز كردن آن است كه تمامی این اقدامات برای تجهیز مدارس انجام شده، بخش عمده ای از تجهیزات تحویل داده شده و بخشی دیگر هم در حال تحویل هستند. در بخش هوشمندسازی مدارس مشكلی نداریم. حدود ۳۰۰ دیتا خریداری شده و برای تهیه كامپیوترها هم مناقصه ای اجرا كردیم كه حدود ۲۰ روز دیگر تكلیف شأن روشن می شود. یك بحث مهم كه در ساخت و ساز مدارس از قبل هم بوده ولی پس از زلزله به آن بیشتر اهمیت داده شد بحث طراحی و جانمایی ساختمان ها بود. تمامی مدارسی كه پس از زلزله در استان كرمانشاه ساخته شدند برای جانمایی آنها از آزمایش های ژئوتكنیك استفاده شده و فقط هدف ما این نبوده كه موقتاً یك مدرسه ای را بسازیم و به نكات ایمنی آن توجهی نكنیم. او ادامه می دهد: همانطور كه می بینید در ساخت ساختمان هایمان از شیوه های پیچ و مهره ICF، LSF و … استفاده شده تا اگر خدایی نكرده مجدد زلزله ای بیاید مدارس ما هیچ صدمه ای نبینند البته این را هم بگویم كه در آذرماه سال قبل (حدوداً یك سال پس از زلزله) كه حدود ۵۵ مدرسه ما تحویل داده شده بود، زلزله ای با قدرت ۶.۳ ریشتر آمد كه هیچكدام از این ۵۵ مدرسه حتی یك ترك هم برنداشتند. این را هم یادآوری كنم در بعضی روستاها پس از زلزله آبان ماه دو سال قبل، تمامی ساختمان ها و بناهای روستایی خراب شدند اما مدارس سالم مانده بودند و حتی شیشه آنها هم نشكسته بود. البته بعضی از مدارس صدمه دیدند كه هم تعداد آنها كم است و هم سال ساخت آنها مربوط به ۳۰ سال پیش است.
برای ساخت و ساز هر مدرسه رقمی حدود ۵ میلیارد تومان به غیر از تجهیزات هزینه شده است كه در مجموع ۱۲۰ میلیارد تومان از جانب خیرین و رقمی نزدیك به ۷۰ میلیارد تومان از جانب نوسازی مدارس برای ساخت مدارس جدید در استان كرمانشاه جمع آوری شدسرانه فضای آموزشی كه در مناطق زلزله زده كمبود داشتیم با ساخت و سازهای جدید جبران شد و چیزی حدود یك متر به ازای هر دانش آموز سرانه آموزشی در سطح استان كرمانشاه افزایش پیدا كرد. سرانه آموزشی ما پیش از این سال ها ۵.۷ بود كه الان به ۶.۴ به ازای هر دانش آموز رسیده است. برای ساخت و ساز هر مدرسه رقمی حدود ۵ میلیارد تومان به غیر از تجهیزات هزینه شده كه در مجموع ۱۲۰ میلیارد تومان از جانب خیرین و رقمی نزدیك به ۷۰ میلیارد تومان از جانب نوسازی مدارس برای ساخت مدارس جدید در استان كرمانشاه جمع آوری شد. برای ساخت این حجم مدرسه در كرمانشاه نیروی انسانی لازم را نداشتیم ازاین رو بعضی از پروژه ها به استان های معین واگذار شدند كه ۸ استان، كرمانشاه را برای ساخت و ساز مدارس كمك كردند. در بحث نگهداری ساختمان ها نیاز جدی به كمك آموزش و پرورش داریم. اگر قرار باشد ما تجهیزاتی مثل دوربین مدار بسته، سیستم های موتورخانه ای و … را برای مدارس تهیه نماییم ولی نگهداری از آنها انجام نشود هزینه هایی كه انجام داده ایم به هدر می رود و در همین راستا نیاز داریم تا آموزش و پرورش نیروهای خدماتی را جذب نماید.»
مدرسه ۱۵ كلاسه دانش آموز شهید قادر قادری كه در كنار همین مدرسه (مدرسه ۱۷ كلاسه شهید دانش آموز هادی محمدی) داشت، رفتیم این مدرسه هم به همت بنیاد بركت و با اعتبار ۶ میلیارد تومان و با ۲۱۷۵ متر زیر بنا ساخته شده است. دانش آموزانی هم به این مدرسه آمده بودند و مشغول بازی در حیاط مدرسه بودند، یكی از دانش آموزان با اینكه مشغول بازی بود ولی انگار دنیایی متفاوت تر از بقیه داشت، مواظب همه بود كه هنگام بازی زمین نخورند و زخمی نشوند، تند تند با دست هایش به روپوشش می كشید كه چروك های مانتویش صاف شود، می خواست آبروداری كند، به سمتش رفتم و گفتم می خواهی چند دقیقه ای باهم صحبت كنیم؟ كمی مكث كرد و اظهار داشت: «از زلزله؟» گفتم: «از هر چیزی كه تو دوست داری» با شرم و حیا اظهار داشت: «خاله زلزله خیلی بد هست، خدا كند هیچ بچه ای زلزله را نبیند، ما مستأجر بودیم و خانه ما ویران شد، الان هم جایی نداریم، همین پشت مدرسه یك خانه خالی بود رفتیم و آنجا زندگی می نماییم، این خانه هم دیوارهایش ترك دارند و ما هر لحظه می ترسیم كه نكند سقف روی سرمان خراب شود، اما خوشحالم از اینكه برایمان مدرسه ساختند، ما بیشتر ساعت روز را داخل مدرسه هستیم، اینجا خیالمان راحت هست كه اگر زلزله بیاید اتفاقی برای ما رخ نمی دهد ولی ای كاش خانه هم داشتیم این جوری دیگر خیالم از سوی مامان و برادر و مادربزرگم هم راحت بود» گفتم: چه آرزویی داری؟ اظهار داشت: «دیگه هیچ وقت زلزله نیاد» گفتم: یعنی تو اسباب بازی نمی خواهی؟ همان گونه كه تند تند سرش را تكان می داد اظهار داشت: «نه خاله اسباب بازی می خواهم چكار؟»گروه به سمت مدرسه دیگری حركت می كند و آدم با خود فكر می كند كه شرایط محیطی چقدر می تواند بر سطح فكر این دانش آموزان تأثیرگذار باشد كه به جای اینكه به فكر اسباب بازی و خاله بازی باشند و در جواب چه آرزویی داری بگویند فلان چیز را می خواهیم، آنقدر عاقل و بزرگ شوند كه بگویند اسباب بازی به دردمان نمی خورد، دیگر زلزله نیاید! اگر پس از زلزله شرایط زندگی برای این افراد شرایط مناسبی بود و مسؤلان به وعده های خود عمل می كردند شاید این نوجوان الان آرزوی دیگری داشت.
در زلزله سرپل ذهاب تنها ۱۴ مدرسه صدمه دید و هیچ مدرسه ای كامل تخریب نشدمدرسه ندای زینب از جانب یكی از خیرین مدرسه ساز با اعتبار ساخت ۸ میلیارد تومانی ساخته شده بود، محمد شهلایی معاون اجرایی و نظارت و نوسازی كرمانشاه به سمت گروه می آید و درباره وضعیت مدارس كرمانشاه پس از زلزله می گوید: «در شهر سر پل ذهاب به دنبال زلزله دو سال پیش ۱۴ مدرسه صدمه دیدند اما هیچكدام از مدارس كاملاً خراب نشد. این ۱۴ مدرسه هم به علت اینكه ساختمان هایشان قدیمی بود و با آیین نامه های قبلی ساخته شده بود، صدمه هایی دیدند. در همان روزهای اول پس از زلزله با همكاری راه و شهرسازی مجوز تخریب مدارس صدمه دیده گرفته شد و در هفته اول آواربرداری شده است و ساخت این مدارس آغاز شد. در مجموع باید بگویم در سر پل ذهاب ۱۴ مدرسه شهری (۱۵۹ كلاس) و ۱۸ مدرسه روستایی (۵۴ كلاس) در زلزله صدمه دیدند. بازسازی مدارس اعتبارات زیادی لازم داشت كه خوشبختانه با استقبال خیرین مدرسه ساز، بنیاد بركت، بانك ها و … رو به رو شدیم و توانستیم كار را با سرعت شروع نماییم تا به امروز تمامی مدارسی كه قرار بود بازسازی و نوسازی شوند آماده شده و همینطور به بهره برداری رسیده و فقط سه مورد باقی مانده است. كه هنوز آماده نشده است و دلیل این تأخیر هم تورم و گرانی بود كه برای خرید مصالح با آن رو به رو شدیم البته این سه مدرسه تا شروع سال تحصیلی یعنی مهر ماه آماده می شود.
تعهدات اولیه خیرین بالای ۱۱۰ میلیارد تومان بود ولی به علت تورم ۳۰ الی ۴۰ درصد به تعهدات اولیه افزوده شد كه حدوداً ۱۴۰ میلیارد تومان می شد و ۷۰ میلیارد هم اعتبارات دولتی بود كه توانستیم با مجموع این دو به تعهدات خود عمل كنیمدرست است كه تورم و گرانی تعهدات اولیه خیرین را تحت الشعاع قرار داد اما خوشبختانه توانستیم به بهترین شكل ممكن پروژه ساخت مدارس صدمه دیده بر اثر زلزله را پیش ببریم و به نحوی بود كه اگر مدرسه ای ۱۰ كلاس داشت در نوسازی و بازسازی آن یك مدرسه ۱۵ كلاسه ایجاد كردیم و بدین منظور در سر پل ذهاب سرانه آموزشی رشد قابل ملاحظه ای داشته و به ۷.۲ رسیده است كه این رقم با استانداردهای ملی تنها یك متر فاصله دارد و البته از میانگین كشوری بالاتر است. تعهدات اولیه خیرین بالای ۱۱۰ میلیارد تومان بود ولی به علت تورم ۳۰ الی ۴۰ درصد به تعهدات اولیه افزوده شد كه حدوداً ۱۴۰ میلیارد تومان می شد و ۷۰ میلیارد هم اعتبارات دولتی بود كه توانستیم با مجموع این دو به تعهدات خود عمل نماییم. برای ساخت هر مدرسه مطالعات انجام دادیم، در حین ساخت چه مدارسی كه عملیات بتنی داشتند و چه جوشكاری تست های لازم انجام شده و در پرونده هر مدرسه هم ثبت می شود و موارد مربوط به كنترل كیفیت برای هر ساخت هر مدرسه با دقت انجام می شود.
برای ساخت و ساز مدارس در استان و به تبع آن در كشور از سامانه مكان یابی علمی مدارس استفاده می شود. این سامانه ساخت هر مدرسه را در ۱۴۰۰ لایه مهم و تأثیرگذار بررسی می كند بعنوان مثال اگر بخواهیم در محلی یك مدرسه ایجاد نماییم باید این ۱۴۰۰ لایه را تست نماییم و اگر نتیجه مثبت بود بعد اجازه ساخت داده می شود. این كار دو فایده دارد یكی اینكه مدارس هدفمند ساخته می شوند و از ساخت مدارس با كلاس های خالی جلوگیری می شود، دو اینكه دست افراد برای رفتارهای نمایشی همچون ساخت و ساز مدارس كوتاه می شود. این نكته را هم یادآوری كنم كه مدارس سبز یعنی مدارسی كه در مصرف انرژی صرفه جویی می كنند در برنامه های ما قرار دارند و به مرور تلاش می نماییم در ساخت مدارس تمامی آیتم های مدرسه سبز رعایت شود.»تعداد مدارس زیاد است و وقت كم، تصمیم بر آن بود تا بتوان تعداد بیشتری از مدرسه ها را دید و برای همین گروه در هر مدرسه توقف كوتاهی داشت، در ادامه مسیر به هنرستان دخترانه مهر پروین می رسی كه پیش از وقوع زلزله دبیرستان بوده اما با عنایت به نیاز منطقه پس از زلزله تغییر كاربری می دهد و فرد خیری با اعتباری در حدود ۶ میلیارد تومان هزینه های ساخت این هنرستان را تأمین می كند. قرار بود پس از بازدید مدارس استان كرمانشاه به لرستان برای بازدید از مدارس درگیر با سیلاب حركت كرد و زمان هم به سرعت سپری می شد، آموزشگاه دخترانه بركت نصر كه آماده تحویل بود و به همت یكی از بانك ها تأمین بودجه شده بود آخرین مدرسه ای بود كه خبرنگاران در كرمانشاه از آن بازدید نمودند. این مدرسه هم مانند دیگر مدارس، صنعتی سازی شده و تمام مواردی كه باید از لحاظ فنی و مهندسی برای مقاومت سازه استفاده گردد در آن رعایت شده بود. مدارسی كه در استان كرمانشاه ساخته بودند به قدری زیبا بود كه آدم دوست داشت به عقب برگردد و باردیگر پشت این میز و نیمكت ها بنشیند، دانش آموزان كرمانشاهی برای تحصیلشان در سال جدید هیچ مشكلی ندارند و تمامی مدارسی كه قرار بود تا اول مهرماه تحویل داده شوند آماده بهره برداری بودند، اما ای كاش به قول ندا دانش آموز ۱۱ ساله كرمانشاهی به غیر از مدرسه، خانه هم داشتند!
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب